CBAM; “Karbon kaçağı riski olan” ürünlerin AB’ye ihraç edilmesi sırasında sahip olduğu karbon yoğunluğuna göre vergilendirilmesini hedefleyen bir mekanizmadır. Aynı zamanda AB’deki üreticilerin karbon mevzuatları zayıf olan veya bu konuda herhangi bir düzenlemesi olmayan ülkelere yönelmesinin de önüne geçilmesi sağlayarak hem bölgesinde üretilen ürünlerin hem de ithal ettiği ürünlerin karbon maliyetlerini eşitlemeyi amaçlar.
SBTi şirketlere ve finansal kurumlara iklim değişikliğinin kötü etkilerini önlemek için sera gazı emisyonlarını (GHG) ne kadar ve ne hızda azaltmaları gerektiğini gösterir.
İklim bilimi doğrultusunda emisyon azaltma ve net sıfır hedeflerinde en iyi uygulamaları tanımlar ve teşvik eder. Şirketleri 1,5°C ile uyumlu net sıfır bilime dayalı hedefler belirlemeleri için harekete geçiren BM kurumları, iş dünyası ve endüstri liderleriyle birlikte iklim eylemleri için ortak kampanyalar yürütür. En son iklim bilimi doğrultusunda bilime dayalı hedefler belirlemeleri için şirketlere hedef belirleme yöntemleri sunar ve rehberlik sağlar.
SBTi , özel sektörü acil iklim eylemine öncülük etmesi için harekete geçirir. Şirketlere ve finansal kurumlara iklim değişikliğinin kötü etkilerini önlemek için sera gazı emisyonlarını ne kadar ve ne hızda gerektiğini göstererek onları karbondan arındırma konusunda net bir yola yönlendirir. Orman, arazi ve tarım ve finans sektörleri de dahil olmak üzere bu yolculuklarda netlik ve rehberlik sağlar. Şirketlerin net-sıfır hedeflerinin en geç 2050 yılına kadar tutarlı bir eyleme dönüşmesini sağlamak amacıyla dünyanın ilk Kurumsal Net-Sıfır Standardını piyasaya sürmüştür.
Binden fazla önde gelen işletme ve finans kurumu, en son iklim bilimine uygun olarak emisyon azaltma hedefleri belirliyor. Analiz edilen şirketler, 2015 ve 2019 yılları arasında toplu olarak yıllık emisyonlarını %25 oranında azalttı. Bugünkü ivme, desteklenmesi durumunda ekonominin 2050 yılına kadar veya daha erken süreçte tamamen karbondan arındırılmasının mümkün olduğunu göstermektedir.
Hangi Sektörleri Kapsar?
- Çimento
- Demir & Çelik
- Alüminyum
- Gübre
- Elektrik
Nasıl Uygulanacak?
CBAM kapsamındaki AB ithalatçıları ithal ettikleri ürünleri bildirerek karbon sertifikalarını alabilecekler. Sertifika ücretleri ise AB Emisyon Ticaret Sisteminin (ETS) haftalık ton başına CO emisyon açık artırma ücretine göre belirlenecek. Komisyon tarafından teklif edilen yönetmeliğin, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmesi, 31 Aralık 2025’e kadar iki kademeli bir geçiş süreci ve 1 Ocak 2026’dan itibaren ise tam olarak uygulanması planlanıyor.
Her yılın 31 Mayıs gününe kadar;
Bir önceki yılda ithal edilen ürünlerde bulunan sera gazı emisyonlarının miktarı,
Bu emisyonları karşılayacak CBAM sertifikası sayısının bildirilmesi gereklidir. Her bir sertifika bir ton karbon emisyonuna denk gelmektedir.
CBAM kapsamındaki AB ithalatçıları ithal ettikleri ürünleri bildirerek karbon sertifikalarını alabilecekler. Sertifika ücretleri ise AB Emisyon Ticaret Sisteminin (ETS) haftalık ton başına CO emisyon açık artırma ücretine göre belirlenecek. Komisyon tarafından teklif edilen yönetmeliğin, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmesi, 31 Aralık 2025’e kadar iki kademeli bir geçiş süreci ve 1 Ocak 2026’dan itibaren ise tam olarak uygulanması planlanıyor.
Her yılın 31 Mayıs gününe kadar;
Bir önceki yılda ithal edilen ürünlerde bulunan sera gazı emisyonlarının miktarı,
Bu emisyonları karşılayacak CBAM sertifikası sayısının bildirilmesi gereklidir. Her bir sertifika bir ton karbon emisyonuna denk gelmektedir.
